Chcąc stworzyć nową markę na rynku chińskim lub przenieść istniejącą, należy pamiętać przede wszystkim o rejestracji swojego znaku towarowego. Choć procedura rejestracji jest zbliżona do obecnej w Polsce, są pewne różnice, oraz „chiński czynnik”. W tym artykule postaram się przejść przez najważniejsze informacje związane z rejestracją znaku towarowego w Chinach, strony formalnej jak i samego znaku.
Znak towarowy
Zgodnie z art. 120 ustawy z dnia 20 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej; „znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa”. Do oznaczeń zalicza się również każdy „widoczny” symbol taki jak np. logo, znak 3D, grafika, słowo, czy kolor. (szczegółowy opis znaku towarowego wraz z przykładami znajdziesz tutaj)
W kontekście upoważnień do rejestracji, prawo chińskie mocno wzoruje się na prawie europejskim i przewiduje możliwość rejestracji tych samych znaków towarowych co UE. Co za tym idzie, w Chinach również korzysta się z klasyfikacji nicejskiej. Klasyfikacja ta składa się z 45 kas, z czego pierwsze 34 to klasy przemysłowe, kolejne 11 – klasy usługowe. Całkowita klasyfikacja wraz z podklasami zawiera około 60 tyś. terminów. Więcej o samej klasyfikacji znajdziesz w osobnym artykule o klasach towarowych.
Co ważne, prawo chińskie nie wymaga aby znak towarowy wykorzystywany był przed lub po rejestracji. Natomiast, wykorzystanie już zarejestrowanego znaku w tej samej klasie uważa się za naruszenie (tak samo jak w Polsce) i sprowadza nas do kolejnego punktu:
W jakich sytuacjach nie możemy zarejestrować naszego znaku towarowego w Chinach?
Najbardziej popularną przyczyną do otrzymania negatywnej opinii o rejestracji znaku towarowego jest już istniejący znak towarowy w danej kategorii lub znak, który nie wystarczająco się wyróżnia.
Dodatkowo, do przyczyn bezwzględnej odmowy udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy wlicza się m.in. oznaczenia, które:
- Zostało zgłoszone w złej wierze
- Jest sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami
- Stanowi chronioną nazwę odmiany roślin i odnosi się do odmiany roślin tego samego lub pokrewnego gatunku
- Zawiera element będący symbolem, w szczególności o charakterze religijnym, patriotycznym i kulturowym, którego używanie obrażałoby uczucia religijne, patriotyczne lub tradycję narodową.
(Pełny katalog bezwzględnych odmów znajdziemy w art. 129 – Prawo własności przemysłowej.)
Jak wspomniane wyżej; oznaczenie, które zostało już zarejestrowane w danej klasie, nie może zostać zarejestrowane ponownie. Wraz z popularną praktyką w Chinach pt. „kto pierwszy, ten lepszy”, niejednokrotnie przedsiębiorcy z zachodu chcący zarejestrować swój znak w Chinach, dowiadują się, że został on już zarejestrowany przez lokalny podmiot. Osoby rejestrujące znaki towarowe zachodnich firm robią to nie posiadając uprawnień ani roszczeń do ich własności. Robią to jednak w celach pieniężnych. Wobec chińskiego prawa bowiem, są oni właścicielami danego znaku towarowego i sprzedają go prawowitym właścicielom gdy ci chcą się zarejestrować. Co ciekawe, wg prawa chińskiego, taka praktyka nie jest naruszeniem, ponieważ oficjalnie dany znak towarowy nie został uprzednio zarejestrowany.
Ciekawostka: niezależnie czy jesteś początkującym przedsiębiorcą, czy właścicielem wielkiej firmy, jeśli chcesz działać na rynku chińskim, rejestracja znaku towarowego to absolutna podstawa. Nawet wielcy gracze tacy jak Apple, czy Tesla padli ofiarą nadużycia chińskiego prawa.
Procedura rejestracji, czyli rejestrowanie znaku towarowego krok po kroku
- Aby procedura rejestracji przebiegła pomyślnie, należy zrozumieć czym dokładnie jest znak towarowy i jakie wymagania musi spełniać nasze oznaczenie żeby cały proces się powiódł.
- Wiedząc czym jest znak towarowy, warto sprawdzić czy nasze oznaczenie nie zawiera się w którymś z podpunktów bezwzględnej odmowy (art. 129 – Prawo własności przemysłowej).
- Kiedy jesteśmy pewni, że nasze oznaczenie spełnia wytyczne potrzebne do otrzymania znaku towarowego, oraz nie zawiera się w żadnym z punktów bezwzględnej odmowy, sprawdzamy czy istnieją znaki identyczne lub podobne. W tym celu, przydatnym urządzeniem jest baza TMview.
- Znak towarowy w Chinach można zarejestrować:
- Samodzielnie (dot. osób posiadających siedzibę w Chinach)
Przy zgłoszeniu samodzielnym warto zasięgnąć pomocy lokalnego rzecznika patentowego, który sprawdzi czy nie zarejestrowano już naszego oznaczenia lub podobnego znaku towarowego, oraz pomoże w formalnościach.
- Poprzez agencję
- Poprzez Światową Organizację Własności Intelektualnej (WIPO)
Jeśli uzyskaliśmy już rejestrację w naszym ojczystym kraju, możliwe jest rozszerzenie rejestracji na kolejne kraje poprzez rejestrację w Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO). Do rejestracji w WIPO potrzebujemy wystąpić z wnioskiem o znak międzynarodowy za pośrednictwem krajowego urzędu patentowego. Wniosek spełniający wymagania zostaje przekazany do urzędów patentowych do krajów, na które znak ma być rozszerzony. Po przekazaniu wniosku rozpoczyna się 18 – miesięczny okres, w którym wniosek może zostać odroczony jeśli zostanie wniesiony sprzeciw. Jeśli nie wpłynie żaden sprzeciw lub nie zostanie on uwzględniony, nasze oznaczenie otrzymuje ochronę prawną w podanych państwach.
Informacje o procedurze
Zarejestrowany znak towarowy podlega ochronie prawnej na okres 10 lat. Ochrona może zostać przedłużona o kolejny okres 10 lat poprzez wysłanie wniosku na 6 miesięcy przed zakończeniem aktualnego okresu.
Procedura rejestracji trwa od 3 do 18 miesięcy (czas jaki daje sobie chiński urząd na postępowanie), jednak nasza marka jest chroniona już po 30 dniach od złożenia wniosku.
Istotność znaku towarowego
Wiemy już czym jest znak towarowy, oraz co może nim zostać. Jednak co daje nam nasz zarejestrowany znak towarowy i jakie są zagrożenia jeśli go nie mamy?
Będąc właścicielem nazwy handlowej i logo, możemy mieć problem z rozpoczęciem produkcji jeśli nasze oznaczenie nie zostało zarejestrowane w kraju produkcji lub jeśli zostało ono uprzednio zarejestrowane przez chiński podmiot. Chińskie fabryki prawnie nie mogą produkować towarów, na których zarejestrowany jest znak towarowy przez kogoś innego. Działa to również w drugą stronę. Eksport do Chin towaru, który został zastrzeżony przez kogoś innego jest również niemożliwy, a jedyną możliwością jest wykupienie nazwy i znaku handlowego. Znak towarowy więc zabezpiecza nas przed nieuczciwą konkurencją. Warto dodać, że znak ten posiada również swoją wartość. Ta cecha może być szczególnie przydatna dla upadających przedsiębiorstw, które w obliczu egzekucji komorniczej mają możliwość wystawienia swojego znaku towarowego na licytację lub sprzedania go.
Podsumowanie
Chińskie prawo dot. znaków towarowych, choć niemal w pełni wzorowane na europejskim, rządzi się własnymi prawami. Niezależnie czy chcemy importować towary, czy rozszerzyć eksport na Chiny, rejestracja znaku towarowego to pierwszy krok, który powinniśmy podjąć. Pamiętajmy, że zastrzeżenie znaku towarowego nie tylko zabezpiecza nas przed nieuczciwą konkurencją, która tworząc podróbki chce korzystać na renomie naszej marki, ale również daje pewność, że „jesteśmy właścicielami własnej marki zanim ktoś nas uprzedzi”.
